Soluzio eskuragarriago bat piranometroek neurtutako eguzki erradiazio globalean oinarritutako intsolazioa
balioztatzea da, hauek estazio meteorologiko automatiko gehienetan ezarriak baitira. Baina kasu honetan, ezin
dugu WMO-ak zehaztutako definizioa erabili, piranometroak plano horizontalean finkatuak jartzen baitira, eta
ez dute eguzkiaren ibilbidea jarraitzen. Adibidez, izan daitezke zerua erabat estalitako udako zenbait egun,
non erradiazio barreiatua erradiazio globala baino handiagoa den. Kasu honetan, piranometroak intsolazioa neurtuko du,
erradiazio zuzena oso baxua den arren.
Duela gutxi, Royal Dutch Meteorological Institute-ko (KNMI) teknikariek ordezko algoritmo bat proposatu dute.
Hauek proposatu eta saiatutako algoritmoak intsolazioa edo intsolazio denbora modu honetan definitzen dute.
Denbora zatien batuketa (ordutan) non eguzki erradiazio globala, eguzki erradiazio potentziala lurreko kanpoaldeko
atmosferan baino 0,4 aldiz handiagoa den, biak ere, plano horizontalean neurtuta.
Piranometroa
Intsolazio datu erreal eta azken esandako eran balioztatuko datu konparaketek, egun batean 0,9 orduren azpiko
batez besteko errorea ondorioztatu dute. Errore handia badirudi ere, beraiek doitasun onargarria dela diote,
garbi izanik, emaitza hau ez dela aplikazio zientifiko batean erabilgarria. Gauza da eguzki erradiazio globala,
kalitate zientifikoan neurtzeko diseinatuak diren piranometroak intsolazioa ebaluatzeko lanerako erabiltzea,
inongo gain kostu edo inbertsiorik gabe.
Eguzki erradiazio potentzialaren balioespena
Eguzki erradiazio potentziala lurreko kanpoaldeko atmosferan zehazki finkatuta dago eta Eguzki Konstantea bezala
ezagutzen da. Konstante honek urtean zehar gora behera txiki batzuk baditu ere, bere batez besteko balorea 1373 W/m²
dela esan daiteke, beti ere eguzki izpiekiko perpendikularra den plano horizontalean neurturik.
Eguzki erradiazio potentziala (S
0) lurreko puntu eta une jakin batetarako hurrengo moduan kalkulatzen da:
S0 = 1373 . sen Φ
non diren
1373 W/m² eguzki konstantea
Φ eguzki angeluaren gorapena
eguzki angeluaren gorapena ondorengo moduan kalkulatuko genuke:
sen Φ = sen δ . sen l + cos δ . cos l . cos {360/24 . (t - t0)}
non diren
Φ eguzki angeluaren gorapena
δ eguzki deklinazioa
l lekuko latitudea
t lekuko, uneko eguzki ordua
t0 lekuko, eguerdiko eguzki ordua
Eguzkiaren deklinazioa ( δ ) hurrengo moduan definitu daiteke: lurraren plano ekuatorialak eta eguzkiaren eta
lurraren zentroak lotzen dituen irudipenezko zuzenek sortzen duten angelua. Cooperren metodoaren arabera:
δ = -23,45 . cos {360/365 . (j + 10)}
non diren
δ eguzki deklinazioa
-23,45 munduaren polo-ardatzarekiko plano-eliptikoaren normalak
duen inklinazio angelua. Plano-eliptiko hau munduak urtean
zehar eguzkiari biran irudipenez sortutakoa da
j egun Julianoa
j+10 ekuazioa abenduaren 21ari erreferentziatzen da, perihelioa
Lekuko, eguerdiko eguzki ordua ( t
0 ) hurrengoa litzateke:
t0 = 12 - lc - Et
non diren
t0 lekuko, eguerdiko eguzki ordua
lc lekuko longitudearen zuzentzailea
Et denboraren ekuazioa (ordutan)
lc = (ls - l ) /15
15 = 360 / 24
non diren
ls lekuko meridiano estandarraren longitudea (Nafarroaren kasuan 0
litzateke, Greenwich meridianoagatik)
l lekuko longitudea
Denboraren ekuazioa.
batez-besteko eguzki ordua (erloju zehatz batek neurtua) eta
itxurazko eguzki orduen
(eguzki erloju batek neurtua) arteko aldea da. Bere fomulazioa hurrengoa da:
Et = {-7,655 . sen (2 . π. j / 365,242) + 9,873 . sen {2 . (2 . π. j / 365,242) + 3,588}}/60
(kasu honetan angeluak radianetan daude)
non diren
Et denboraren ekuazioa (ordutan)
j egun Julianoa
Eguzki ordu edo batez-besteko eguzki ordua (erloju zehatz batek neurtua) eta
itxurazko eguzki orduen
(eguzki erloju batek neurtua) arteko aldea lurrak eguzkiaren biran egiten duen orbita eliptikoak eragiten du (Kleperren
deskribatutako mugimendu planetarioen arabera), lurrak bere orbita horretan ematen duen abiadura aldatuaraziz,
mantsoagoa alderik urrutienean eta azkarrago gertuenean. Bestalde batetik eliptikaren oblikuitateak ere bere eragina
du (Eratostenes) edo lur-ardatzaren inklinazioa eliptikarekiko.